Vandaag staat er een uitgebreid interview met de initiatiefnemers van het Utrecht Queer Culture Festival in het AD Utrecht Nieuwsblad. Petra Luiken en Simon Timmerman blikken hierin terug op de Utrechtse Roze Zaterdag van 10 jaar geleden en vertellen over het nieuwe festival.
Het volledige artikel kun je online lezen bij het AD via deze link: https://www.ad.nl/utrecht/simon-en-petra-organiseren-een-gloednieuw-lhbti-festival-en-het-is-heel-wat-anders-dan-de-canal-pride~a18bc01e/
Het is een premium-artikel en daarom kan niet iedereen dit artikel lezen. Daarom hebben we ervoor gekozen de tekst van het artikel hieronder te publiceren.
Simon en Petra organiseren een gloednieuw lhbti-festival (en het is heel wat anders dan de Canal Pride)
Hand-in-hand lopen voelt niet overal in de stad als veilig en geweld tegen homo’s neemt toe. Juist dáárom willen Simon Timmerman en Petra Luiken laten zien dat liefde sterker is dan haat. In oktober houden ze een gloednieuw festival dat als doel heeft de lhbti-gemeenschap beter zichtbaar te maken.
Ze zijn dikke vrienden, Petra Luiken (40) en Simon Timmerman (39). ,,Het is een soort verkering’’, zegt Simon. ,,We hebben inmiddels alles met elkaar gedaan, behalve seks.’’ En Petra: ,,We hebben allebei een groot hart voor de roze gemeenschap én voor Utrecht. Dat is wat ons bindt. Voor ons beiden geldt ook: we geven het niet zo snel op.’’
Tien jaar geleden stonden ze samen aan de wieg van de landelijke Roze Zaterdag die toen in Utrecht werd gehouden. Nu komen ze met een nieuw ‘en noodzakelijk’ evenement: het Utrecht Queer Culture Festival.
‘Nóg een lhbti-evenement erbij?’
De laatste botenparade over de Utrechtse grachten, eerder deze maand, was weer een uitbundig feest van diversiteit. Op en aan het water voelden Simon en Petra liefde, saamhorigheid en onderlinge verbondenheid. Heel belangrijk, dat feestvieren. Maar op andere dagen van het jaar, vinden zij, vraagt Utrecht op de bochtige weg naar volledige acceptatie om méér dan een feestje.
Simon: ,,Sommigen zullen zeggen: ‘nóg een lhbti-evenement erbij? Het wordt ons onderhand door de strot geduwd’. Jammer dan, wij denken dat de behoefte en zeker ook de noodzaak er is. Wij zien juist een inhoudelijke week in oktober voor ons, met elke dag aandacht voor íets onder die hele grote regenboogparaplu. Het gaat erom te informeren en actuele kwesties te agenderen. Meer kennis zorgt tenslotte voor een breder begrip.’’
Want onbegrip is er nog meer dan genoeg. Intolerantie neemt eerder toe dan af. Hand-in-hand lopen voelt niet overal in de stad als veilig. Het aantal geweldsincidenten waarbij sprake is van homohaat, groeit. Simon: ,,De voorbeelden stapelen zich de laatste tijd weer op. Laten we ook niet vergeten dat bij de Pride in Wenen afgelopen weekend nog een aanslag werd verijdeld.’’
Petra: ,,Vorig jaar was er een vreselijke schietpartij in een gaybar in Colorado Springs. Daar werden vijf mensen doodgeschoten, achttien raakten gewond. Dat was een regelrechte aanslag op onze gemeenschap. Ieder van ons had daar kunnen staan, zo voelt dat. Dit is ook iets dat we belangrijk vinden: dat we na zulke trieste momenten met elkaar samen kunnen komen.’’
Dirkje Kuik-lezing
In oktober wordt het nieuwe festival voor het eerst gehouden. Het duurt een week, de week waarin ook Coming Out Dag wordt gevierd (11 oktober). Het programma vermeldt een paar vaste onderdelen die voortaan jaarlijks terug zullen keren, zo is de gedachte. Om te beginnen is dat een Dirkje Kuik-lezing. Die zal telkens worden verzorgd door een prominent persoon die zich verbonden weet met de Utrechtse regenbooggemeenschap. Wie de aftrap doet, staat nog niet vast.
Simon Timmerman: ,,De Utrechtse schrijfster en kunstenares Dirkje Kuik was zo’n beetje de eerste openlijke transgendervrouw van Nederland. De lezing is meteen ook een eerbetoon aan haar. De meeste mensen realiseren zich niet wat voor jarenlang en diepgaand proces voorafgaat aan een transitie; het is een strijd om uiteindelijk te kunnen zijn wie je werkelijk bent. Daar gaan straks die Dirkje Kuik-lezingen ook over. Over de strijd om erkenning en acceptatie die nog altijd moet worden geleverd. Laat Dirkje Kuik en de lezing ons die jaarlijkse boost geven om het te blíjven doen, dat is het idee.’’
Tikje tegen de sneeuwbal
Simon Timmerman was vier jaar lang voorzitter van het COC Midden-Nederland. Dat is hij tegenwoordig van de Stichting Roze Zaterdagen Nederland. De editie van 2023 werd afgelopen weekend in Goes gehouden. Het Zeeuwse roze evenement werd door zo’n 20.000 mensen bijgewoond. Net als Simon is ook Petra al jaren actief binnen de lhbti-gemeenschap. In 2013 was ze voorzitter van de stichting Roze Zaterdag Utrecht. Nu is ze voorzitter van de stichting Bi+ Nederland voor mensen die vallen op meer dan één geslacht of gender.
Petra Luiken: ,,De Roze Zaterdag in Utrecht is nog altijd de grootste die tot nu toe is gehouden, er kwamen meer dan 55.000 mensen op af. Het was een geweldige dag in de stad met een divers programma op verschillende pleinen. Ik denk er met trots aan terug hoe we toen een tikje tegen de sneeuwbal hebben gegeven die moest gaan rollen.’’
Op 2 januari van dit jaar bezochten zij in het Spoorwegmuseum de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Utrecht. Petra: ,,Burgemeester Dijksma wenste ons toen een jaar toe ‘van lef tonen én belonen’. Toen ze dat zei, keken Simon en ik elkaar aan. We wisten gelijk: dat gaan we doen en dat gaan we dít jaar doen.’’
Dijksma heeft inmiddels toegezegd op 6 oktober het eerste Utrecht Queer Culture Festival te openen, voorafgaand aan de Dirkje Kuik-lezing. Op 8 oktober staat er vervolgens een conferentie op het programma waar uiteenlopende thema’s zoals seksualiteit, gender, seksuele oriëntatie en relatievormen aan bod komen. ,,Die conferentie is een onderdeel van de eerste Culturele Zondag Queer in Utrecht met op diverse locaties onder meer theater, muziek en voorstellingen, bedoeld voor elke Utrechter.’’
Homomonument op het Domplein
Het laatste onderdeel uit het programma is een ‘Pride demonstratie’ door Utrecht op zaterdag 14 oktober, zoals Simon Timmerman die al enkele malen eerder als ‘Walk of Love’ organiseerde namens het COC. Het wordt een demonstratieve optocht door de stad, die eindigt op het Domplein bij het Utrechtse homomonument.
Eind vorig jaar legden honderd mensen hier nog bloemen uit solidariteit met de slachtoffers van de dodelijke schietpartij in Colorado. ,,Een afschuwelijke daad van haat’’, verklaarde Simon Timmerman toen. ,,Deze mensen dachten op een veilige plek te zijn. Juist onze gemeenschap heeft behoefte aan plekken om veilig jezelf te kunnen zijn. Met deze herdenking willen we laten zien dat liefde sterker is dan haat.’’
Onder de streep heeft ook het Utrecht Queer Culture Festival geen andere bedoeling. In de tien jaar na de Utrechtse Roze Zaterdag zijn er volgens Simon en Petra veel stappen gezet. ,,We hebben nu bijvoorbeeld een Utrechtse Pride die door de stad wordt omarmd. Ook elders in het land zie je lokale Prides ontstaan. Allemaal mooi, maar we zijn er nog niet.’’ Dus nemen ze zich voor nog iets langer lef te tonen, in het vertrouwen dat dit beloond zal worden.
Door: Maarten Venderbosch